Karides Akvaryumu İçin Bitki Seçimi
Ülkemizde neredeyse her bitkili akvaryumda karides beslenir. Genellikle beslenen karides türü kiraz karides olduğundan dolayı çok fazla problem de yaşanmaz. Bildiğiniz gibi kiraz karides arsız bir türdür. Geniş su parametrelerine uyum sağlayabilen birkaç karides türünden biridir. Ama yavaş yavaş ülkemizde yaygınlaşmaya başlayan diğer karides türleri için aynı şeyler söylemek doğru olmaz.
Öncelikle karideslerin doğal ortamlarına baktığımızda genelde bitki ya hiç yok yada çok azdır. Genellikle kayalı/çakıllı alanları tercih ettikleri görülür. Biz görselliğe önem verdiğimizden dolayı hep bitkili karides akvaryumları kurar ve karidesleri bitkili akvaryumlarda besleriz. Kirazlar çok problem çıkarmasa da diğer birçok karides türü kısa sürede yaşamını yitirir.
Büyük karides üreticileri üretim tanklarına bitki olarak sadece moss türleri koyarlar. Çünkü mosslar gübre ve co2 olmadan bakılabilir. Ama asıl sebep karideslerin kabuk değişimi sonrası saklanması için gerekli ortamı oluşturmak ve yavrulara gereken saklanma alanlarını sağlamaktır.
Karidesler için yüksek co2 seviyeleri zararlıdır. Akvaryumunuzda eğer co2 kullanacaksanız kesinlikle co2 ölçer edinmeli ve co2 miktarını dengede tutmalısınız. Co2 miktarında yaşanan dengesizlikler akvaryum suyunun ph'ında dalgalanmalara sebep olacaktır. Bu dalgalanmalar ve yüksek co2 karidesler üzerinde olumsuz etki yaratacaktır.
Gübrelerin etkisini de kısaca anlatayım. Eğer akvaryumunuza nitrat gübresi eklerseniz karideslerde saklanma eğilimi artacak, nadir de olsa ölümler yaşanacak, üreme yavaşlayacaktır. Karidesler yüksek nitrata balıklar kadar dayanıklı değillerdir. Akvaryumda nitrat döngüsü oturmuşsa eğer ve bitkiler dışında canlı yaşıyorsa, bu canlıların dışkıları ile bitkilere gereken nitratı sağlayabilirsiniz. Bunda canlı sayısı, bitki çeşiti ve bitki türleri önemli değişkenlerdir. Nitrat ölçümü yapmanızı tavsiye ederim. Ölçerek nitrat seviyesini dengede tutmalısınız.
Neredeyse tüm mikro element gübrelerinde bakır bulunur. Bakır da karidesler için zararlı bir mineraldir.
Gübrelerin akvaryuma dolaylı olarak karideslere bir diğer etkisi de suyun iletkenliğini(TDS) yükseltmesidir. Kiraz karides ve diğer "neocaridina" varyasyonlarında iletkenlik çok sorun çıkarmasa da kristal, arı, kaplan ve sulawesi türleri kısaca "caridina" türlerinde önemsenmesi gerekir. Ülkemizde bu karides türlerinin ölüm sebeplerinin başında yüksek iletkenlik seviyeleri gelir. Akvaryum suyuna ekleyeceğimiz gübreler suyun iletkenliğini kayda değer şekilde artıracaktır. Bu karides türlerini beslemek isteyen hobiciler öncelikle su parametrelerini karidesin sağlıklı yaşayacağı seviyelere ayarlamalıdırlar.
Eğer çeşme suyu kullanıyorsanız yaşadığınız şehrin sular idaresi web sitesinden haftalık su analiz raporlarına bakarak suyun iletkenliği hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Bazen bitkiler de karides ölümlerine sebep olabilir. Akvaryumda yetiştirilen bazı bitkiler "allelopathy" yaparlar. Buna bitkiler arası savaş da denilebilir.Basitçe, daha iyi yaşam koşulları için diğer bitkileri kimyasal silahlarıyla zehirleyip bölgeyi ele geçiren bitkilerin yaptığı savaşa allelopathy denilebilir. Yetiştirdiğiniz bitkinin allelopathy yapıp yapmadığını bilmeniz gerekir. Allelopathy yapan bitkilerin salgıladığı zehirler akvaryumda yaşayan diğer canlıları zehirleyebilir. Bu zehirlerden karidesler de etkilenebilir.
Karidesler için ülkemiz şartlarında kumun bir önemi yoktur. İstediğiniz kumu(boyalı olmamak koşulu ile) kullanabilirsiniz. Ama karidesler için faydalı bir kum olsun istiyorsanız ülkemizde bulunmayan bulunsa da biraz pahalı olan kumlar var (Aslında kum değil topraktır). Bu kumlar gh ve kh'ı düşürüp ph'ı karideslerin istediği seviyelere çeker. Kristal, arı gibi karides türleri için de şiddetle tavsiye edilen kumlardır. Tek dezavantajı 6-12 ayda bir tamamen değiştirilmesi gerekir.
Öncelikle karideslerin doğal ortamlarına baktığımızda genelde bitki ya hiç yok yada çok azdır. Genellikle kayalı/çakıllı alanları tercih ettikleri görülür. Biz görselliğe önem verdiğimizden dolayı hep bitkili karides akvaryumları kurar ve karidesleri bitkili akvaryumlarda besleriz. Kirazlar çok problem çıkarmasa da diğer birçok karides türü kısa sürede yaşamını yitirir.
Büyük karides üreticileri üretim tanklarına bitki olarak sadece moss türleri koyarlar. Çünkü mosslar gübre ve co2 olmadan bakılabilir. Ama asıl sebep karideslerin kabuk değişimi sonrası saklanması için gerekli ortamı oluşturmak ve yavrulara gereken saklanma alanlarını sağlamaktır.
Karidesler için yüksek co2 seviyeleri zararlıdır. Akvaryumunuzda eğer co2 kullanacaksanız kesinlikle co2 ölçer edinmeli ve co2 miktarını dengede tutmalısınız. Co2 miktarında yaşanan dengesizlikler akvaryum suyunun ph'ında dalgalanmalara sebep olacaktır. Bu dalgalanmalar ve yüksek co2 karidesler üzerinde olumsuz etki yaratacaktır.
Gübrelerin etkisini de kısaca anlatayım. Eğer akvaryumunuza nitrat gübresi eklerseniz karideslerde saklanma eğilimi artacak, nadir de olsa ölümler yaşanacak, üreme yavaşlayacaktır. Karidesler yüksek nitrata balıklar kadar dayanıklı değillerdir. Akvaryumda nitrat döngüsü oturmuşsa eğer ve bitkiler dışında canlı yaşıyorsa, bu canlıların dışkıları ile bitkilere gereken nitratı sağlayabilirsiniz. Bunda canlı sayısı, bitki çeşiti ve bitki türleri önemli değişkenlerdir. Nitrat ölçümü yapmanızı tavsiye ederim. Ölçerek nitrat seviyesini dengede tutmalısınız.
Neredeyse tüm mikro element gübrelerinde bakır bulunur. Bakır da karidesler için zararlı bir mineraldir.
Gübrelerin akvaryuma dolaylı olarak karideslere bir diğer etkisi de suyun iletkenliğini(TDS) yükseltmesidir. Kiraz karides ve diğer "neocaridina" varyasyonlarında iletkenlik çok sorun çıkarmasa da kristal, arı, kaplan ve sulawesi türleri kısaca "caridina" türlerinde önemsenmesi gerekir. Ülkemizde bu karides türlerinin ölüm sebeplerinin başında yüksek iletkenlik seviyeleri gelir. Akvaryum suyuna ekleyeceğimiz gübreler suyun iletkenliğini kayda değer şekilde artıracaktır. Bu karides türlerini beslemek isteyen hobiciler öncelikle su parametrelerini karidesin sağlıklı yaşayacağı seviyelere ayarlamalıdırlar.
Eğer çeşme suyu kullanıyorsanız yaşadığınız şehrin sular idaresi web sitesinden haftalık su analiz raporlarına bakarak suyun iletkenliği hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Bazen bitkiler de karides ölümlerine sebep olabilir. Akvaryumda yetiştirilen bazı bitkiler "allelopathy" yaparlar. Buna bitkiler arası savaş da denilebilir.Basitçe, daha iyi yaşam koşulları için diğer bitkileri kimyasal silahlarıyla zehirleyip bölgeyi ele geçiren bitkilerin yaptığı savaşa allelopathy denilebilir. Yetiştirdiğiniz bitkinin allelopathy yapıp yapmadığını bilmeniz gerekir. Allelopathy yapan bitkilerin salgıladığı zehirler akvaryumda yaşayan diğer canlıları zehirleyebilir. Bu zehirlerden karidesler de etkilenebilir.
Karidesler için ülkemiz şartlarında kumun bir önemi yoktur. İstediğiniz kumu(boyalı olmamak koşulu ile) kullanabilirsiniz. Ama karidesler için faydalı bir kum olsun istiyorsanız ülkemizde bulunmayan bulunsa da biraz pahalı olan kumlar var (Aslında kum değil topraktır). Bu kumlar gh ve kh'ı düşürüp ph'ı karideslerin istediği seviyelere çeker. Kristal, arı gibi karides türleri için de şiddetle tavsiye edilen kumlardır. Tek dezavantajı 6-12 ayda bir tamamen değiştirilmesi gerekir.
Tüm bu anlattıklarıma istinaden size tavsiyem "caridina" türlerini fırsatınız varsa tüm karides türlerini sadece java fern ve moss türleri ile birlikte, uygun su değerlerinde beslemeniz. Fazla bakım gerektirmeyen, co2 ve gübre olmaksızın yaşamını idame edebilen ve bunların yanında allelopathy yapmayan tüm bitkileri de kullanabilirsiniz.
Alıntıdır Yamin Kutlu